De beste nieuwe strategische bordspellen van 2022
Leestijd: 8 minuten | Geschreven door Peter Duivenvoorde
Wat is eigenlijk een strategisch bordspel? Nou, een strategisch bordspel is een spel waarbij de ongedwongen en vaak autonome vaardigheden van de speler op het gebied van besluitvorming een hoge significantie hebben in het bepalen van de uitkomst van het spel. Helder! … denk ik? Dit zijn overigens niet mijn woorden, maar die van Wikipedia.
Volgens blogger Hans van Spellenwijs is een strategisch spel een spel waarbij een eigen plan van aanpak een belangrijke rol speelt. In een goed strategisch spel kun je volgens Hans vaak op meerdere manieren winnen, speelt geluk een zo klein mogelijke rol, heb je per beurt altijd de keuze uit verschillende acties en kun je je tegenspelers dwars zitten.
Een spel dat lang duurt, complexe spelregels heeft en een hele tafel in beslag neemt. Wat is daar nou leuk aan? Nu zijn strategische bordspellen mijn favoriet, dus ga je het van me horen ook!
Ik vergelijk het zelf een beetje met het kijken naar een bioscoopfilm. Voor een epische bioscoopfilm maak je een avond vrij. Je bent zomaar dik twee en een half uur zoet met stil voor een groot scherm zitten. En na afloop praat je met vrienden over wat voor tofs je in actie hebt gezien. Strategische bordspellen werken voor mij net zo. Vaak spreek ik hiervoor met wat goede vrienden af en trekken we er een avond voor uit. Iemand wint (meestal niet ik), vaak met een bizarre tactiek die wonderwel goed werkt. En onder het genot van een speciaalbiertje kijken we naar waar het voor mij zo mis ging. Topavond!
Maar die complexiteit? Zo'n heel boekwerk met spelregels? Nou, eigenlijk valt dat wel mee. Dat een spel complex is, heeft vaak meer te maken met alle opties die je hebt dan met hoe ingewikkeld de spelregels zijn. Het beste voorbeeld is schaken. De spelregels van schaken passen op één A4-tje en toch geldt schaken als het meest strategische bordspel ter wereld. Dat is net zo bij bordspellen als Witchstone en Tapestry. Hoewel Tapestry enorm is, heeft dat spel een spelregelboekje van slechts vier bladzijdes.
De complexiteit komt dus door alle mogelijkheden in het spel. Heel veel keuze hebben leidt soms tot iets dat onder spellenliefhebbers ook wel analysis paralysis wordt genoemd. Je hebt dan zoveel opties, dat je niet weet wat de beste keuze is en daardoor als het ware verlamd raakt. Ik heb daar ook soms last van. Het is een belangrijke reden waarom mijn vrouw nooit met mij naar een pizzeria wil.
Een van onze nieuwe strategische bordspellen is Libertalia. In Libertalia gebruik je piratenkaarten, waarmee je schatten claimt. Iedereen speelt met dezelfde vijf kaarten. Per beurt wordt één kaart gedekt neergelegd. Degene die de kaart met de hoogste waarde heeft neergelegd, claimt de schat.. De kaart met de laagste waarde heeft echter vaak een effect dat de plannen van de andere spelers volledig door de war kan gooien.
Naast de prachtige vormgeving kenmerkt Libertalia zich door hoe hard je je tegenspelers kunt plagen. Wie het snelst doorheeft wat de andere spelers van plan zijn, gaat er met de beste schatten vandoor. Strategie en tactiek ten top!
In Anno 1800 heb je een eigen eiland, dat je door de Industriële Revolutie moet loodsen. Je produceert goederen, die je gebruikt om nieuwe fabrieken te openen, extra werkers aan te nemen of om schepen te bouwen. Je werkers spelen hierbij een belangrijke rol. Zij laten je fabrieken draaien en zorgen voor overwinningspunten.
Anno 1800 is gebaseerd op de gelijknamige game van Ubisoft. Wat het bordspel zo gaaf maakt, is de hoeveelheid mogelijkheden die je hebt. Je begint bescheiden met een fabriek voor ingeblikte ham en eindigt met een imperium op het gebied van stoomwagens, naaimachines en kwaliteitstabak. De keuze is reuze!
In Witchstone strijd je om de controle over een magisch landschap. Je legt energielijnen aan, neemt heksentorens in bezit en vergroot je toverkracht. De opties van het speelveld zijn enorm, maar de basis van het spel is simpel. Je hebt een persoonlijke voorraad met tegels, die je in een ketel plaatst. De tegel die je kiest, bepaalt welke acties je die beurt uitvoert.
Hoe beter je tegels aan eerder geplaatste tegels in de ketel kunt passen, des te vaker mag je de acties van de tegels herhalen. Dit leidt soms tot enorme kettingreacties. Er is niets zo fijn als dat een plan nog beter werkt dan je had verwacht en dat is precies wat met een goed potje Witchstone gebeurt.
In Tapestry ben je verantwoordelijk voor jouw eigen beschaving. Je begint als een eenvoudige stam, die net het concept "vuur" heeft ontdekt. Later ontwikkel je je verder, dankzij je persoonlijke beschavingskaart en de tapijtkaarten. Ook hier zijn de opties eindeloos. Zo kun je met een beschaving van alchemisten op een gegeven moment kapitalisme omarmen, dynamiet ontdekken en een ruimtevaartprogramma ontwikkelen. Kan niet misgaan, toch?
Tapestry ziet er prachtig uit. Het bord is enorm, terwijl je persoonlijke tableau wordt verfraaid door miniaturen van huizen en steden. Hoewel het een uitgebreid spel is, is de basis redelijk simpel. Per beurt zet je een stap op een van de ontwikkelingssporen, zoals "Ontdekkingen", "Wetenschap", "Militair" en "Technologie". Hoe verder je op een spoor komt, des te groter worden de beloningen van dit spoor. De uitbreiding Kunst en Architectuur introduceert nieuwe miniaturen en een nieuw spoor: "Kunst".
In Wingspan ga je vogels in je persoonlijke natuurgebied uitzetten. Elke vogel heeft bepaalde eigenschappen, zoals een favoriet soort voedsel, voorkeur voor een leefomgeving en een maximale hoeveelheid eieren. Bovendien leveren vogels punten op. Per beurt kies je uit de acties "vogels uitzetten", "voedsel pakken", "eieren leggen" en "extra kaarten pakken", waarmee je probeert om een zo efficiënt mogelijk vogelgebied op te zetten.
Wingspan is een zogeheten gateway-spel. Het spel is als het ware een opstapje van toegankelijke familiespellen naar de wat zwaardere titels. Het is niet moeilijk om te leren, maar heeft tegelijkertijd, dankzij het grote aantal vogelkaarten, enorm veel diepgang. De juiste combinatie van vogels zorgt voor een winnende strategie. Wingspan is heel mooi geïllustreerd en heeft prachtig afgewerkt speelmateriaal.
In Mega Empires begin je met een van de 18 klassieke beschavingen uit de oudheid, die je over een periode van 8000 jaar ontwikkelt tot een wereldmacht. Dit doe je door handel te drijven en diplomatieke relaties af te sluiten met medespelers, maar ook door eigen technologieën te ontwikkelen.
Mega Empires is een combinatie van twee apart verkrijgbare titels: Eastern Empires en Western Empires. Mega Civilizations is een enorme beleving. Het spel kan met maar liefst 18 spelers worden gespeeld! Dit spel is dan ook onze meest ambitieuze titel ooit.
Veelgestelde vragen
Over de schrijver
Hoi! Ik ben Peter. Ik werk sinds januari 2021 voor 999 Games als Copywriter Marketing. Ik help de marketingafdeling met campagnes, blogs, spelomschrijvingen en alle andere gevallen waarbij we een taalpurist nodig hebben. Maar ik ben ook al zeker 10 jaar voor 999 Games actief als spellendemonstrator! Ik ben een ontzettende boardgamegeek. Als je me prikt, bloed ik meeples. Mijn favorieten zijn Dominion, Wingspan en Patchwork.
