Spelauteur in de Spotlight: Reiner Knizia

Leestijd: 6 minuten | Geschreven door Eduard van Buggenum

Wat? Is dat spel ook al van hem? Nadat je je eerste voetstappen in de bordspelhobby hebt gezet, komt er een moment dat je meer aandacht aan de speldozen gaat besteden. Het valt je op dat bij 99% van de spellen die tegenwoordig worden uitgebracht de naam van de spellenontwerper erop staat. En al vrij snel ga je een paar van deze namen ook herkennen. Er is dan 1 naam die je vroeg of laat onherroepelijk tegen gaat komen. En die naam is? Reiner Knizia.

Reiner Knizia, of eigenlijk Dr. Reiner Knizia, want de man heeft een doctoraat in de wiskunde, is zonder twijfel een van de bekendste en meest productieve spelauteurs die er zijn. Met opvallende outfits en de altijd aanwezige strik is hij een markante verschijning op spellenbeurzen.

Knizia ontwierp zijn eerste spel toen hij slechts 8 jaar oud was. Zijn vroege spellen werden in de jaren ’80, nog slechts in kleine oplage, gepubliceerd als pagina’s in tijdschriften. Pas in de vroege jaren ’90 werden zijn eerste spellen echt in het karton uitgegeven. In diezelfde periode werden bordspellen in het algemeen steeds populairder en tegelijk met deze bordspelrenaissance rees ook de ster van Reiner Knizia. Waar hij eerst nog in zijn vrije tijd spellen ontwierp naast zijn werk als bankier en IT’er, stortte hij zich vanaf 1997 full-time op het ontwikkelen. Toen kwam hij pas echt op stoom en sindsdien produceert hij spellen aan de lopende band. Veel van zijn spellen worden beschouwd als klassiekers: Eufraat en Tigris, Lost Cities, Regenwormen, Keltis, noem maar op.

je ziet een getekent portret van reiner knizia

"Maar als de spelregels van het formaat telefoonboek zijn, staan de mensen meestal niet in de rij om het te spelen."

De kracht van eenvoud

Maar niet alleen zijn enorme productiviteit, ook het soort spellen dat hij uitgeeft maken van Reiner Knizia een ontwerper met een grote schare trouwe fans waar je niet omheen kunt. Zonder twijfel is zijn achtergrond in de wiskunde hierbij zijn belangrijkste troef. Elk nieuwe spelontwerp van Knizia wordt met een mathematische precisie aangepakt, opgebouwd, rigoureus getest, waarna het eindresultaat uiteindelijk staat als een huis.

Hoewel hij veel verschillende spelmechanismen en materialen gebruikt voor zijn verschillende spellen zie je toch altijd zijn hand erin terug. Zo is het thema in een Knizia-spel bijvoorbeeld vaak ondergeschikt aan het spelmechanisme, dat eerder op het abstracte af is. Een spel met een episch en meeslepend verhaal komt vaak met een flinke lading aan spelregels. En de kunst van het spelontwerpen volgens de Knizia-methode is juist om zoveel mogelijk overbodige regels en elementen weg te halen, zodat je alleen de noodzakelijke kern overhoudt. Elk spel kan uiteindelijk wel strategisch en gebalanceerd raken door regels toe te blijven voegen, maar als de spelregels van het formaat telefoonboek zijn, staan de mensen meestal niet in de rij om het te spelen.

je ziet een grappige cartoon over het ficiteve spel: het boodschappen spel

Een korte selectie

Met zo’n enorme productiviteit is het niet verwonderlijk dat 999 Games door de jaren heen ook een hele hoop Reiner Knizia-spellen heeft uitgegeven: een ‘korte’ selectie.

je ziet een banner met een compilatie van spellen die gemaakt zijn door reiner knizia

(Sommige spellen worden niet meer verkocht. Klik op de spellen om te kijken of ze nog verkocht worden.)

Easy to Learn, hard to master.

Zijn spellen zijn dan ook vaak makkelijk om te leren, met slechts één of twee basisprincipes. Toch bevatten ze meer diepgang en tactische uitdagingen dan je zou verwachten. Neem bijvoorbeeld Lost Cities: in een speelbeurt doe je twee dingen: je legt een kaart en pakt een kaart. Meer niet! Toch is elke actie van belang en sta je geregeld voor een belangrijke tactische uitdaging, want welke kaart moet ik pakken en waar speel ik hem?

Je ziet een grappige cartoon van een speldoos met het spel pak een kaart

Je zou denken dat al die verloren steden inmiddels wel weer gevonden zouden zijn maar niet is minder waar. Het spel Lost Cities is een echte favoriet en nog altijd onverminderd populair. Dit jaar verschenen er maar liefst drie nieuwe Lost Cities Spellen:

Na ruim dertig jaar is de lijst van Knizia-spellen enorm lang. Het lijkt alsof Reiner op zijn kantoor een kast vol spelideeën heeft liggen en er willekeurig wat vanaf haalt en uitgeeft. Met zo’n enorme productiviteit schuilt het gevaar dat men niet meer op- of omkijkt als er een nieuw spel van zijn hand wordt uitgebracht. Toch bewees Knizia dit jaar weer nog steeds relevant te zijn. Met L.A.M.A. laat hij zien nog altijd de meester van het simpele kaartspel te zijn. Het leverde hem opnieuw een nominatie voor de prestigieuze prijs de Spiel des Jahres op. En ook met het veelgeprezen spel De Zoektocht naar El Dorado dat begin volgend jaar in het Nederlands verschijnt, lijkt hij het kunstje nog niet verleerd te zijn. Dat is zeker een titel om naar uit te kijken!

Nee, ook de komende jaren kun je niet om Reiner Knizia heen.

je ziet de box, de speelkaarten en de chips van het spel lama
Op deze afbeelding zie je een cartoon van blog auteur Eduard

Over de schrijver

Hoi! Ik ben Eduard, 33 jaar oud uit Amsterdam. Starend in mijn goedgevulde spellenkist, een essentieel onderdeel van ieder gelukkig huishouden, zag ik het licht en maakte een carrièreswitch naar de wereld van bordspellen. Sinds de zomer van 2018 werk ik daarom op de marketingafdeling van 999 games. Dat had ik veel eerder moeten doen.