Tijd voor legacy
Leestijd: 5 minuten | Geschreven door Eduard van Buggenum
De tijd vliegt. Half maart deed ik de deur achter me dicht op het kantoor van 999 Games. Ik zie jullie wel, binnenkort….denk ik. Inmiddels zijn we een ruime maand verder en ik ben niet meer op kantoor geweest. Ja, mijn collega’s zie ik natuurlijk wel, tijdens het videobellen. Maar het lijkt er op dat dat binnenblijven nog wel een tijdje doorgaat.
Gelukkig zijn er de spellen die ons afleiden. En als ik één positief punt mag benoemen uit de afgelopen maand is het wel dat we zien dat jullie massaal aan het spelen zijn. En juist nu je de kans krijgt om langere tijd met dezelfde personen spellen te spelen is er één type spel dat bij uitstek geschikt is voor het binnen zitten. Ik heb het over legacy.
Wat is legacy?
Heb je een lievelingsbordspel dat je avond na avond speelt? Te gek! De beste bordspellen zijn spannend en afwisselend genoeg dat je ze keer op keer kunt (her)spelen. Maar wat als bordspellen nou niet steeds hetzelfde zouden zijn? Wat als, in plaats daarvan, bordspellen steeds een beetje anders werden? Deze vraag stelde de spelontwerper Rob Daviau zichzelf.
En met het stellen van deze vraag ontwikkelde hij een nieuw type spel dat het afgelopen decennium furore heeft gemaakt in bordspellenland. Dit nieuwe spelelement noemde hij legacy en het zag het levenslicht in 2011 met Risk: Legacy. Een spel waarbij de uitkomsten van het ene potje invloed hebben op de potjes daarna. Risk: Legacy was de eerste van zijn soort, maar zeker niet de laatste. Bij veel van deze spellen siert de naam van Rob Daviau de voorkant van de speldoos. Zijn bekendste titel is Pandemic: Legacy, maar ook bij een van onze eigen spellen was hij betrokken. Welke dat is, lees je hieronder.
Maar voordat het zover is, gaan we eerst nog wat dieper op de verschillende aspecten van het fenomeen legacy in.
Meerdere potjes vormen één verhaal
Bij een legacyspel is er altijd in meer of mindere mate een verhaal dat het spel leidt. Meestal is de legacystapel hierbij de rode draad, waarbij je een kaart omdraait zodra het spel dat aangeeft. Voor, tijdens of na een potje gaat het verhaal verder op basis van de acties die de spelers uitvoeren. Bij sommige spellen zijn er zo meerdere vertakkingen en uitkomsten in het verhaal mogelijk.
Gaandeweg veranderen de spelregels
De vorderingen in het spel en het verhaal zorgen ook dat de spelregels veranderen. Dit kan een kleine aanpassing zijn, maar ook een grote verschuiving, waardoor je je tactiek soms zo moet aanpassen dat het nauwelijks hetzelfde spel lijkt.
Je maakt onomkeerbare aanpassingen aan het speelmateriaal
Stickers plakken in het boekje of op het bord, schrijven op kaarten, kaarten verscheuren, noem maar op. Voor de liefhebber is het absoluut even wennen, je wilt immers zuinig omgaan met dat mooie spel, maar het is toch echt een belangrijk kenmerk van het legacy-aspect. Ach, je went er aan en op een gegeven moment raak je er zelfs aan verslaafd. Toch is het mij nog nooit gelukt een kaart daadwerkelijk te verscheuren. Zo heb ik, heel laf, ergens in een bureaula een stapeltje kaartjes liggen die eigenlijk verscheurd hadden moeten worden.
Doosjes openmaken!
Misschien wel het leukste aspect van de legacyspellen is het moment dat je een van de doosjes of enveloppen mag openmaken waar je vanaf moment één al moeite mee hebt om je nieuwsgierigheid in bedwang te houden. Want bij veel legacyspellen komen de nieuwe spelregels vaak ook met spiksplinternieuwe speelstukken. En wie houdt er nou niet van pakjes openmaken? Dit betekent wel dat je lang niet alles van een spel aan je vrienden kan of mag vertellen. Niemand houdt van spoilers.
Iedere groep spelers krijgt een andere versie van het spel
Bij de meeste moderne spellen zijn geen twee potjes hetzelfde. Elke stapel kaarten die wordt geschud, elke worp van de dobbelsteen en elke actie van een speler bepaalt het verloop. En al die verschillende variabelen zorgen er op den duur voor dat het speelbord en soms ook de spelregels bij de ene groep spelers anders zijn dan bij de andere. Zo speelt iedereen een unieke versie van het verhaal. Bij sommige legacyspellen heb je na een bepaald aantal potjes het spel uitgespeeld en is het spel onspeelbaar, maar bij andere spellen kun je nadat het boek dicht is, gewoon door blijven spelen met jullie zelf gecreëerde eindopstelling.
Sinds Risk: Legacy in 2011 uitkwam, zijn er tientallen titels uitgekomen die tot legacyspellen kunnen worden gerekend. Vooral de laatste 2-3 jaar zijn er veel nieuwe titels uitgekomen of aangekondigd. Niet zonder reden, natuurlijk. De legacy-ervaring biedt een hele toffe nieuwe dimensie aan spellen en er zitten een paar regelrechte klassiekers tussen.
En juist in een tijd dat het spellenaanbod enorm is, heeft een legacyspel, met een begin en een eind, een enorme aantrekkingskracht. Het geeft veel rust dat je een spel kunt uitspelen, je hoeft er namelijk niet meer van te balen dat je er nooit aan toekomt.
Ook bij 999 Games zijn er inmiddels al twee legacytitels uitgekomen. Daarnaast staan er nog een paar titels op de planning. En niet de minste.
Toen de legacyvariant van het toegankelijke familiespel Machi Koro werd aangekondigd, keken sommige spelers daar raar van op. Want legacy werd voornamelijk geassocieerd met iets complexere spellen, en niet met een simpel spel als Machi Koro. Maar het is de makers van het spel, waaronder Mr. Legacy himself, Rob Daviau, gelukt om dit spel toch die extra dimensie te geven zonder dat het onnodig complex wordt, waardoor er dus geen spelers afhaken. Bovendien is het een leuk, luchtig verhaal, met een paar grappige wendingen. Maar ik zal niet in detail treden, uit angst te veel te verklappen. Heb je nog nooit een legacyspel gespeeld? Dan is Machi Koro Legacy een heel goed instapspel. Perfect ook voor gezinnen!
Het bekende dobbelspel zoals je het nooit eerder zag! Haal Machi Koro: Legacy nu in huis, dobbel en bouw je eigen stad en laat je meeslepen door het verhaal.
En dan, tot slot, misschien wel een van de allertofste legacytitels die er zijn: King's Dilemma. Op het moment van dit schrijven is deze nog niet uitgekomen, maar net als vele anderen kijk ik hier reikhalzend naar uit. In King's Dilemma zijn alle spelers het hoofd van een nobel huis in het fictieve land Ankist, die gezamenlijk de koning van wijze raad moeten voorzien. Elke ronde trekken jullie gezamenlijk een kaart van de 'dilemmastapel' en ervaren jullie hoe het verhaal verder gaat. Jullie keuzes bepalen het lot van het koninkrijk maar ook dat van alle nobele huizen. Dus, ga je voor het succes van jouw eigen huis of voor het grotere belang? In King's Dilemma is elk potje het bewind van één koning. Zijn opvolger staat klaar om de volgende keer jullie raad te ontvangen. Politiek gekonkel was nog nooit zo leuk!
Het lijkt erop dat na een kleine 10 jaar legacyspellen toch echt meer zijn dan slechts een rage in spellenland. Dus mocht je een vaste spellengroep hebben, dan kan ik je legacy van harte aanraden!
Over de schrijver
Hoi! Ik ben Eduard, 33 jaar oud uit Amsterdam. Starend in mijn goedgevulde spellenkist, een essentieel onderdeel van ieder gelukkig huishouden, zag ik het licht en maakte een carrièreswitch naar de wereld van bordspellen. Sinds de zomer van 2018 werk ik daarom op de marketingafdeling van 999 games. Dat had ik veel eerder moeten doen.
