Kaartspellen weer op de kaart zetten
Leestijd: 8 minuten | Geschreven door Karina Zantinge
Historici kunnen het maar niet eens worden sinds wanneer er kaartspellen gespeeld worden. De vroegste vermelding over een vorm van kaartspellen komt van Su E. Deze Chinese schrijver schrijft in 890 hoe prinses Tong Chang, een dochter van de keizer, in 868 het bladerenspel met haar schoonfamilie speelde. Volgens deze onbekende bron bestaat het kaartspel dus al 1150 jaar. Wie het potje gewonnen heeft, weten we overigens niet.
Rond 1300 komen de kaarten vanuit China, via Egypte, naar Europa. Waar precies, daar zijn de meningen over verdeeld. Zowel Spanje, Italië en Frankrijk eisen de introductie van het eerste kaartspel in Europa op. In Frankrijk ontwikkelt het kaartspel zich tot de versie van 52 kaarten (excl. jokers) die heden ten dage het standaard deck vormt.
Laat ik beginnen met aankaarten dat kaarten nooit gaat vervelen. Je kunt met een "standaard" deck eindeloos veel verschillende kaartspellen spelen. Een standaard pakje kaarten past in je zak en er is bijna geen excuus te bedenken waarom je ze niet meeneemt op reis. Kaartspellen zijn vaak simpel, snel te leren en te spelen, en voor alle leeftijden. Kaartspellen speel je makkelijk op je ligbed bij het zwembad, op het strand, tijdens het wachten op de trein en zelfs in de trein, totdat er ineens iemand om je kaartje komt vragen.
Ben je uitgespeeld of toch even uitgekeken op het standaard kaartspel, dan zijn er nog talloze verschillende andere kaartspellen verkrijgbaar. Ook de kleine kaartversies die van bekende bordspellen zijn afgeleid, zoals Catan, Qwirkle, Cluedo en Monopoly zijn op zichzelf volwaardige spellen. Er zijn ook prachtige kaartspellen met verschillende thema’s en uitvoeringen, voorzien van prachtig artwork voor de echte kaartfanaten die een standaard deck maar gewoontjes vinden.
De aard en het doel van kaartspellen kunnen sterk variëren. Het doel van een kaartspel kan het halen van slagen, het halen van punten of het verzamelen of wegspelen van zoveel mogelijk kaarten zijn. Sommige spelen kunnen met enig recht als denksport betiteld worden, zoals bridge, andere zijn puur tijdverdrijf zoals patience. Maar hoe kies je nou het perfecte kaartspel voor jou?
Als je een beetje online zoekt vliegen de spelmechanismen in kaartspellen je om de oren. Deze vaak Engelse termen zijn ook lang niet altijd eenduidig en overlappen elkaar om een helder overzicht te geven. Daarom ben ik voor deze blog gaan kijken naar welke typen mensen (of spelers) er zijn en welke kaartspellen daar het beste bij passen. Weliswaar een ongebruikelijke approach, maar ik ben een 'kansspeler'! En jij?
Bij 'Shedding cardgames', oftewel aflegkaartspellen, is het doel om als eerste alle kaarten uit te spelen of om te voorkomen dat je de laatste speler bent die over is met kaarten in de hand. Bekende aflegspellen met standaard speelkaarten zijn bijvoorbeeld Pesten of Presidenten. Bij 999 Games vind je Ligretto en L.A.M.A. als aflegspellen in de collectie.
In het superpopulaire kaartspel Ligretto proberen de spelers zo snel mogelijk van hun kaarten af te komen. Iedereen speelt tegelijk, waardoor hilarische situaties ontstaan. Meer info...
Het motto van L.A.M.A. is: Leg Alle Minpunten Af. Elke beurt proberen de spelers van hun kaarten af te komen, maar kunnen ze niets afleggen, dan kunnen ze passen om een (hopelijk goede) kaart te trekken. Aan het einde wint de speler met de minste minpunten. L.A.M.A. is genomineerd voor Speelgoed van het Jaar 2020! Meer info...
Bij 'Set Collection', oftewel verzamel-kaartspellen, is het de bedoeling om setjes te verzamelen en zo punten te scoren. Klassieke spellen met dit mechanisme zijn bijvoorbeeld Kwartetten en Duizenden. Enorm leuke Set Collection-spellen in onze collectie zijn Boonanza en Lost Cities.
Boonanza is een kaartspel waarbij je munten kunt verdienen door bonen te planten en bonenvelden (sets) vervolgens te oogsten. Iedere speler heeft twee bonenvelden en op elk daarvan mag hij één soort bonen verbouwen. Als je aan de beurt bent, moet je de eerste kaart en mag je de tweede kaart uit je hand verbouwen. Daarna draai je twee nieuwe bonenkaarten open, die je mag houden of verhandelen. Dat kan nuttig zijn, want een bonenveld is meer waard als er meer kaarten van een soort op liggen. En als je een soort moet verbouwen die er niet ligt, moet je een andere oogst verkopen die niets oplevert. Meer info...
In Lost Cities bouw je expedities in 5 verschillende kleuren door kaarten van laag naar hoog neer te leggen. Dit kaartspel heeft een goede balans tussen geluk en zelf keuzes maken. Je kiest er namelijk zelf voor wanneer en welke expedities je start, welke kaarten je aan je expedities toevoegt, welke kaarten je op de aflegstapel legt. Je hebt zelfs invloed op wanneer het spel eindigt. Omdat je kunt kiezen van welke stapel je kaarten trekt (de open of gesloten stapel), kun je het spel langer of korter laten duren. Meer info...
Bij 'Take That!'-kaartspellen is het de bedoeling om je tegenspeler zoveel mogelijk dwars te zitten en een kaart neer te leggen die de tegenstander direct tegenwerkt. Een klassiek spel met dit mechanisme is bijvoorbeeld pesten. De leukste spellen uit onze collectie om mee te pesten zijn Saboteur en Beverbende.
In Saboteur krijgt iedere speler krijgt een rollenkaart, die aangeeft of hij een saboteur of een schatgravende dwerg is. Hij houdt zijn rol voor iedereen geheim, maar mag ondertussen roepen wat hij wil. De schatgravers hebben tot doel om de schat te vinden, terwijl de saboteurs dat proberen te voorkomen. Zo kunnen ze elkaars gereedschap saboteren of gangen de verkeerde kant uitleggen. Meer info...
In Beverbende heeft ieder speler 4 kaarten met waarden die van 0 tot 9 kunnen lopen gedekt naast elkaar op tafel liggen. De spelers proberen de kaarten met de laagste waarden te bemachtigen en die met de hoogste waarden juist te vermijden. Omdat de kaarten gedekt liggen, moeten de spelers onthouden waar welke kaart ligt, wat niet zo eenvoudig is, omdat de kaarten regelmatig van plaats wisselen. Kun je je de nummers op de kaarten van de andere spelers herinneren? Kun je een pokerface behouden, maar opmerken wanneer een andere speler er blij uitziet? Dan kun je diegene met een ongunstige kaartenruil dwarsbomen om zo met de laagste waardes te eindigen en het spel te winnen. Meer info...
Bij de 'Push your Luck'-kaartspellen kun je doorspelen om tot een betere hand kaarten te komen, of passen en afwachten wat je tegenspeler doet. Overspeel je je hand, dan verlies je. Pas je en weet je tegenspeler een betere hand te krijgen, dan verlies je ook. Een klassiek kaartspel met dit mechanisme is bijvoorbeeld Blackjack. Leuke spellen met het Push your Luck-mechanisme in onze collectie zijn onder andere Jatten en Gesjaakt.
In Jatten steel je kaarten van elkaar om je eigen verzameling op te bouwen. Maar wees niet te hebberig, want trek je twee dezelfde kaarten, dan ga je zonder buit naar huis. Durf jij op de gok alle kaarten van je medespeler te stelen in de hoop dat hij geen dubbele kaarten in zijn hand heeft? Meer info...
In het spel Gesjaakt kunnen de spelers kaarten pakken en fiches afleggen, maar er steekt meer achter! Elke kaart die je voor je hebt liggen, levert zoveel strafpunten op als de waarde ervan. Kaarten met hoge nummers wil niemand hebben, dus die kun je laten passeren door een fiche te betalen (erop te leggen). Maar daar heb je er maar weinig van, heel weinig. Je kunt de kaart blijven laten passeren, maar dan zul je snel geen fiches meer over hebben en misschien heeft de daaropvolgende kaart een nog hoger nummer... Hoeveel fiches zijn goed genoeg om de kaart met een hoog nummer toch te pakken? Meer info...
'Trick-taking'-kaartspellen, oftewel slagenspellen, zijn misschien wel de bekendste kaartspellen, denk aan Hartenjagen of Toepen. Sommige spellen, zoals Bridge, worden met enig recht als denksporten betiteld. In slagenspellen spelen spelers kaarten in een reeks rondes of 'slagen' die elk afzonderlijk worden geëvalueerd om een winnaar te bepalen. In veel slagenspellen moeten spelers een kleur volgen. Ze winnen een slag door een kaart met de hoogste waarde van de reeks te spelen, of met een troef. In onze collectie vind je slagenspellen als Wizard en De Crew.
In Wizard voorspel je hoeveel slagen je gaat halen. Heb je het goed, dan krijg je bonuspunten. Zo niet, dan gaan er punten van je score af. Naarmate het spel vordert, stijgt de spanning, want je krijgt elke ronde een kaart meer! In Duitsland is Wizard al ruim 20 jaar lang één van de best verkopende kaartspellen. Door de combinatie van eenvoud en diepgang is dit enerverende kaartspel populair bij iedereen! Meer info...
In het spannende kaartspel De Crew werken de spelers samen op zoek naar de mysterieuze 9e planeet. In 50 missies, van makkelijk tot moeilijk, zullen ze het heelal doorkruisen. Dat lukt alleen als het team goed samenwerkt. De Crew zal voor een kaartspeler vertrouwd aanvoelen. De spelregels zijn in de basis eenvoudig. Maar wanneer je met deze regels en de beperkte communicatie juist samen moet werken komt er een innovatief, spannend en bijzonder leuk kaartspel naar boven voor zowel beginners als de doorgewinterde kaartspeler. Net als L.A.M.A. is De Crew ook genomineerd voor Speelgoed van het Jaar 2020! Meer info...
Over de schrijver
Karina, een casual gamer die het leven niet al te serieus neemt, maar wel alles eruit wil halen wat erin zit! Creativiteit heeft vrijheid nodig om te bestaan. Door het innerlijke kind te omarmen weet zij spelenderwijs haar volwassen leven te verrijken, en dat hoopt zij onze lezers ook mee te geven. Russisch van origine en afgestudeerd in Bedrijfskunde, is zij sinds kort het nieuwste lid van de 999-familie
